به‌رغم وجود نظریه مشهور پراکنده بودن و عدم تناسب آیات سوره مبارکه بقره، قرائت مستمر و متدبرانه این سوره به‌‌عنوان بزرگ‌ترین سوره قرآن کریم و دیگر سوره‌های قرآن کریم تردیدی برای مخاطبین قرآن باقی نمی‌گذارد که نه تنها همه آیات سوره از ارتباط لفظی و محتوایی عمیقی برخوردارند، بلکه پیرامون یک موضوع محوری به‌گونه‌ای در کنار هم قرار گرفته‌اند که با‌توجه به فضای نزول سوره بتوانند مسایل موجود جامعه در زمان و فضای نزول سوره را از ابعاد مختلف بررسی و حتی راه‌کارهایی ماندگار نیز ارائه دهند.موضوع محوری سوره مبارکه بقره «بیان الگوی سبک زندگی توحیدی با چشم‌انداز خلیفه‌ الهی شدن انسان‌ها در زمین» است که ضمن بررسی اتصالات لفظی و نیز آیات هم‌جوار، دسته آیات آن مشخص و به کمک قرینه‌های متعدد، همچون مشخصات ظاهری سوره مانند نام‌های سوره، ترتیب نزول سوره، جایگاه سوره در چینش کنونی قرآن، روایات فضیلت تلاوت و نیز فضای نزول سوره، قراین منتج‌به این موضوع از بیش‌از پانزده تفسیر شیعه و سنی که با نگاه سیاقی نگارش یافته بودند استخراج شده است.